《现代概率论基础(第二版)》
汪嘉冈 编著
习题参考答案
sysy.edu.cn/guo
目 录
第一章 可测空间
第二章 测度与积分
第三章 独立随机变量序列
第四章 条件期望与鞅
1
29
65
67
i
sysy.edu.cn/guo
sysy.edu.cn/guo
证明 (1) 若 An 递增,则
lim
n
An =
An = lim
n
故 lim
n
(2) 若 An 递减,则
An =
lim
n
An =
n=1 An , An递增
n=1 An , An递减
∪∞
∩∞
∞∩
∞∪
∞∪
∞∩
n=k
k=1
∞∪
∞∩
∞∩
∞∪
k=1
n=k
∞∪
∞∩
∞∪
k=1
n=1
∞∩
∞∩
∞∪
k=1
∞∪
∞∪
n=1
∞∩
∞∩
n=1
An =
An =
An ;
An =
An =
Ak =
k=1
n=1
lim
n
∪∞
k=1
n=k
n=1 An,即 lim
n
An 存在且 lim
n
An =
n=1 An.
An .
∪∞
lim
n
An =
An =
Ak =
An ;
第一章 可测空间
习题 1.1 若 {An, n ≥ 1} 为单调集合序列,证明 limn An 存在,且
An =
lim
n
An =
An =
k=1
n=k
k=1
n=1
n=1
∩∞
An .
∩∞
n=1 An.
故 limn An = limn An =
An =
习题 1.2 若 Ω 为实直线,An = (−∞, an), n ≥ 1.试问 lim
n=1 An,即 lim
n
An 存在且 lim
n
An 和 lim
n
An 是什么集
n
合?
解 由集合的上下极限的定义,有
∞∩
∞∪
∞∩
∞∪
lim
n
An =
An =
∞∩
k=1
(−∞, sup
n≥k
an)
(−∞, inf
n≥k
an)
k=1
n=k
(−∞, an) =
an) = (−∞, lim
∞∪
∞∩
(−∞, an) =
an) = (−∞, lim
n=k
n
k=1
an) ;
∞∪
k=1
an) .
k=1
n=k
= (−∞, inf
∞∪
∞∩
k≥1
sup
n≥k
An =
k=1
n=k
= (−∞, sup
k≥1
inf
n≥k
An =
lim
n
n
1
sysy.edu.cn/guo
习题 1.3 若 {An, n ≥ 1} 为互不相交的集合序列,证明 limn→∞
2
证明 由于 { ∞∪
∪∞
且 lim
n→∞
j=n Aj =
j=n
《现代概率论基础(第二版)》
∪∞
∪∞
j=n Aj = ∅.
∞∩
∞∪
Aj, n ≥ 1} 是递减序列,根据习题1.1的结论可知 lim
n→∞
∞∩
∞∪
Aj ̸= ∅, 则存在 ω0 ∈ ∞∩
Aj = {ω : ∀n ≥ 1,∃j(ω) > n, 使得 ω ∈ Aj(!)}.
Aj.而
∞∪
n=1
n=1
j=n
j=n
∞∩
∞∪
假设
n=1
j=n
取n1, n2 ≥ 1, 存在 jk(ω0) > nk, 使得 ω0 ∈ Ajk(!0), k = 1, 2, 即 ω0 ∈ Aj1(!0)
这与 {An, n ≥ 1} 为互不相交的集合序列矛盾. 因此,limn→∞
Aj = ∅.
n=1
j=n
Aj, 即对∀n ≥ 1,∃j(ω0) > n, 使得 ω0 ∈ Aj(!0).
Aj2(!0).
∩
j=n Aj 存在
∞∪
∪
∪
Ac
n ;
j=n
习题 1.4 证明:(1) (lim
n
An)c = lim
n
(2) lim
n
(An
Bn) = lim
n
An
lim
n
Bn ;
证明 (1) 由集合的运算法则,有
(3) lim
n
(4) lim
n
An lim
n
(AnBn) = (lim
n
Bn ⊂ lim
∞∪
n
An)c = (
(lim
n
n=k
(2) 由集合的运算法则,有
k=1
∪
lim
n
(An
Bn) =
k=1
(3) 由集合的运算法则,有
(AnBn) =
lim
n
An lim
n
Bn .
n
k=1
An)c =
An)(lim
Bn) ;
n
(AnBn) ⊂ lim
∞∩
∞∩
∪
∞∩
∪
∞∩
∞∩
∞∩
∞∪
∞∪
∞∪
∞∪
∩
(AnBn) =
An)
(An
n=k
n=k
n=k
k=1
k=1
= (
∞∩
(
n=k
k=1
∞∩
∞∪
∞∩
n=k
(
k=1
Bn) =
∞∩
∞∪
∞∩
∞∪
k=1
[(
An)c =
n = lim
n
Ac
n .
∞∪
n=k
∞∩
∞∪
k=1
Ac
∪
∞∪
∪
n=k
[(
An)
n=k
(
Bn)]
Bn) = lim
n
An
lim
n
Bn .
∩
∞∪
An)
Bn)]
(
n=k
n=k
= (
An)
k=1
n=k
(
k=1
n=k
Bn) = (lim
n
An)(lim
n
Bn) .
An lim
n
(4) 若 ω ∈ lim
Bn,则 ω ∈ lim
Bn,即 ∃ k ∈ N ,使得当 n ≥ k
时,有 ω ∈ An,且 ω ∈ Bn 对无限个 n 成立. 从而 ω ∈ AnBn 对无限个 n 成立.故
ω ∈ lim
An 且 ω ∈ lim
Bn ⊂ lim
(AnBn).
n
n
n
(AnBn),那么 lim
n
An lim
n
n
n
sysy.edu.cn/guo
(AnBn) ⊂ lim
An lim
n
Bn .
n
且 ω ∈ Bn 对无限个 n 成立.即 ω ∈ lim
(AnBn) ⊂ lim
此 lim
n
n
综上所述,lim
n
Bn.
Bn ⊂ lim
An lim
n
An lim
n
n
n
习题 1.5 证明:(1) A△B = Ac△Bc,
(2) (A△B)△C = A△(B△C) ;
∪
∪
n Bn) ⊂∪
(3) 若 A
N1 = B
N2,则 A△B ⊂ N1
N2 ;
∪
若 A△N1 = B△N2,则 A△B = N1△N2 ⊂ N1
∪
∩
n(An△Bn) ;
(
(4) (
n An)△(
C = A△B ⇐⇒ A = B△C ;
∪
∪
∩
n An)△(
N2 ;
n Bn) ⊂∪
CHAPTER 1. 可测空间
3
若 ω ∈ lim
n
(AnBn),则 ω ∈ (AnBn 对无限个 n 成立.故 ω ∈ An 对无限个 n 成立;
Bn,因
Bn,故 ω ∈ lim
An 且 ω ∈ lim
An lim
n
n
n
n(An△Bn) .
证明 (1) 由集合的运算法则,有
Ac△Bc = (Ac ∪ Bc) \ (Ac ∩ Bc)
= (Ac ∪ Bc) ∩ (Ac ∩ Bc)c
= (Ac ∪ Bc) ∩ (A ∪ B)
= (A ∩ B)c ∩ (A ∪ B)
= ((A ∪ B) \ (A ∩ B)
= Ac△Bc.
若 C = A△B,则 C = (A \ B) ∪ (B \ A),B△C = (B \ C) ∪ (C \ B),而
B \ C = B \ (A \ B) ∪ (B \ A) = B \ (B \ A) = B \ (B ∩ Ac)
= B ∩ (B ∩ Ac)c = B ∩ (A ∪ Bc) = A ∩ B
C \ B = [(A \ B) ∪ (B \ A)] \ B = [(A \ B) \ B] ∪ [(B \ A \ B]
= (A \ B) ∪ ∅ = A \ B = A \ (A ∩ B)
故 B△C = (B \ C) ∪ (C \ B) = (A ∩ B) ∪ [A \ (A ∩ B)] = A.
若 A = B△C,根据上面的证明,A,C 的任意性以及 A△B = B△A 可知 C =
A△B.
sysy.edu.cn/guo
4
《现代概率论基础(第二版)》
从而,C = A△B ⇐⇒ A = B△C.
(2) 因为
A△(B△C)
= A△[(B \ C) ∪ (C \ B)]
= A△[(B ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc)]
= {A \ [(B ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc)]} ∪ {[(B ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc)] \ A}
= {A ∩ [(B ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc)]c} ∪ {[(B ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc)] ∩ Ac}
= {A ∩ [(C ∩ Bc) ∪ (B ∩ C c)]} ∪ {[(B ∩ Ac ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc ∩ Ac)]}
= {A ∩ {[(C ∩ Bc) ∩ C c] ∪ [(C ∩ Bc) ∩ B]}} ∪ {[(B ∩ Ac ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc ∩ Ac)]}
= {A ∩ [(Bc ∩ C c) ∪ (B ∩ C)]} ∪ [(B ∩ Ac ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc ∩ Ac)]
= [(A ∩ Bc ∩ C c) ∪ (A ∩ B ∩ C)] ∪ [(B ∩ Ac ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc ∩ Ac)]
= (A ∩ Bc ∩ C c) ∪ (A ∩ B ∩ C) ∪ (B ∩ Ac ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc ∩ Ac)
利用同样的方法,我们易得
(A△B)△C = (A ∩ Bc ∩ C c) ∪ (A ∩ B ∩ C) ∪ (B ∩ Ac ∩ C c) ∪ (C ∩ Bc ∩ Ac) ,
所以 (A△B)△C = A△(B△C).
(3) 对于 ∀ ω ∈ A△B = A \ B + B \ A,若 ω ∈ A \ B,则 ω ∈ A ∪ N1 = B ∪ N2,
而 ω 不属于 B,故 ω ∈ N2.同理,若 ω ∈ B \ A,则 ω ∈ N1.因此,ω ∈ N1 ∪ N2,即
A△B ⊂ N1 ∪ N2.
因为 A△N1 = B△N2,所以 A△(A△N1) = A△(B△N2),即
(A△A)△N1 = (A△B)△N2 ,∅△N1 = (A△B)△N2 .
故 N1 = (A△B)△N2. 因此,
N1△N2 = [(A△B)△N2]△N2 = (A△B)△(N2△N2) = (A△B)△∅ = A△B .
又因为 N1△N2 = (N1 ∪ N2) \ (N1 ∩ N2) ⊂ N1 ∪ N2, 从而 A△B = N1△N2 ⊂ N1 ∪ N2.
sysy.edu.cn/guo
CHAPTER 1. 可测空间
5
(4) 因为
∪
(
n
∪
n
An)△(
(
n0
,
n Bc
n
注意到
⊂ Bc
An) ∩ (
∩
∪
∪
∩
∩
n Ac
n
n) ⊂ (
∩
Bc
n) ⊂ (
Bn) ∩ (
Ac
∪
∪
对 ∀ n0 ∈ N 成立,所以
An)△(
(
(
n
n
n
n
n
n
Bn) = [(
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n0
Ac
n)]
= [(
An)]
An)c]
∪
∪
∪
= [(
∪
⊂ Ac
∪
∪
∪
∪
∪
∪
∪
An) \ (
Bn)] ∪ [(
Bn) \ (
∩
∪
∩
Bn)c] ∪ [(
Bn) ∩ (
An) ∩ (
An) ∩ (
Bn) ∩ (
n)] ∪ [(
Bc
∪
∪
,对 ∀ n0 ∈ N 成立,故
An) ∩ Bc
(An ∩ Bc
(An \ Bn0) ,
∪
∪
(Bn \ An0) ,
(Bn ∩ Ac
Bn) ∩ Ac
∩
∪
∪
∩
∪
∪
Bn) ∩ (
An) ∩ (
n)] ∪ [(
Bc
Bn) = [(
∪
(An \ Bn)] ∪ [
⊂ [
(Bn \ An)]
[(An \ Bn) ∪ (Bn \ An)]
n0) =
n0) =
n0 =
n0 =
n)]
Ac
=
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
∪
即 (
∪
n An)△(
∩
n Bn) ⊂∪
∩
n
n(An△Bn).
∩
∩
∩
= [(
n
n
n
n
n
n
n
= [(
(
n
此外,
Bn) = [(
An)△(
∩
∩
∩
∩
∩
∩
An) \ (
Bn)] ∪ [(
Bn) \ (
∪
∪
∩
Bn) ∩ (
Bn)c] ∪ [(
An) ∩ (
n)] ∪ [(
An) ∩ (
Bn) ∩ (
Bc
∪
∪
n) ∩ An0 =
∪
∪
Bc
n) ∩ Bn0 =
Ac
∪
∩
An) ∩ (
∩
∩
∩
∪
n An ⊂ An0,对 ∀ n0 ∈ N 成立,故
n Bn ⊂ Bn0,
n) ⊂ (
∩ Bc
∪
∩
Bc
n) ⊂ (
Bn) ∩ (
Ac
∩
∩
对 ∀ n0 ∈ N 成立,所以
An)△(
∪
Bn) ∩ (
∩ Ac
∩
∪
∪
An) ∩ (
n)] ∪ [(
Bc
Bn) = [(
注意到
n) =
n) =
(Bn0
(An0
(
(
(
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
An)]
An)c]
Ac
n)]
\ Bn) ,
\ An) ,
(An0
(Bn0
Ac
n)]
sysy.edu.cn/guo