LATEX Notes v 1.28
Alpha Huang1
2009年6月28日
1http://www.dralpha.com/
看什么看,没见过空白页?
序
满纸荒唐言,一把辛酸泪!都云作者痴,谁解其中味?1
— 曹雪芹
最早听说 LATEX 大约是 2002 年,一位同事演示了用它排版的一篇文章
和几幅图。包老师2不以为然,因为那些东西用 Microsoft Word 和 Visio 也
可以做到,而且可以做得更快。再次听说它是王垠同学在闹退学,传说他
玩 Linux 和 LATEX 而走火入魔。
大约是 2005 年底,看了一下 lshort,用 LATEX 记了些数学笔记,开始
有点感觉。包老师生性愚钝,所以喜欢相对简单的东西。HTML、Java 都
用手写,FrontPage、Dreamweaver、JBuilder 之类笨重的家伙看两眼就扔
了,所以喜欢上 LATEX 只是时间问题。
次年老妻要写博士论文,拿出 Word 底稿让我排版。大家都知道 Word
太简单了,谁都能用,但是不是谁都能用好。人称电脑杀手的老妻制作的
Word 文档自然使出了各种奇门遁甲,加上她实验室、学校和家里电脑里的
三个 EndNote 版本互不兼容,实在难以驯服。我只好重起炉灶,拿她的博
士论文当小白鼠,试验一下 LATEX 的威力。
就这样接触了两三年,总算略窥门径,感觉 LATEX 实在是博大精深,
浩如烟海。而人到中年大脑储存空间和处理能力都有点捉襟见肘,故时常
作些笔记。一来对常用资料和问题进行汇编索引,便于查询;二来也记录
一些心得。
1当年作博士论文时虽不曾增删五次披阅十载,也被折磨得欲仙欲死,故与室友戏言将此
五绝加入序言。多年以后的今天终于实现了此夙愿。
2吾有多重人格,比如本色的是阿黄,下围棋的是隐忍灰衣人,道貌岸然的是包老师。
iv
序
日前老妻吵着要学 LATEX,便想这份笔记对初学者或有些许借鉴意义,
于是系统地整理了一番,添油加醋包装上市。
原本打算分九章,以纪念《九章算术》,实际上第八章完成时已如强
弩之末,最后一章还须另择黄道吉日。
本文第一章谈谈历史背景;第二章介绍入门基础;第三至五章讲解数
学、插图、表格等对象的用法;第六章是一些特殊功能;第七、八章讨论
中文和字体的处理;第九章附加定制内容。
从难易程度上看前两章较简单,插图、字体两章较难。一般认为 LATEX
相对于微软的傻瓜型软件比较难学,所以这里采取循序渐进,温水煮青蛙
的方法。
初则示弱,麻痹读者;再则巧言令色,请君入瓮;三则舌绽莲花,诱
敌深入;彼入得罄中则摧动机关,关门打狗;继而严刑拷打,痛加折磨;
待其意乱情迷彷徨无计之时,给予当头棒喝醍醐灌顶,虽戛然而止亦余音
绕梁。
鄙人才疏学浅功力不逮,面对汗牛充栋罄竹难书3的资料,未免考虑不
周挂一漏万,或有误导,敬请海涵。若有高手高手高高手略拨闲暇指点一
二,在下感激不尽4 。
借此感谢一下老妻,如果不是伊天天看韩剧,包老师也不会有时间灌
水和整理这份笔记。
3此处用法循阿扁古例。
4huang.xingang@gmail.com
目 录
序
1 简介
1.1 历史回顾 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2 优点和缺点 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.3 软件准备 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4 学习方法 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 入门
2.1 Hello, World!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2 格式及其转换 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.1 页面描述语言 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.2 格式转换 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3 LATEX 语句 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4 文档结构 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4.1 文档类、序言、正文 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4.2 标题、摘要、章节 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.4.3 目录 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5 文字排版 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5.1 字符输入 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5.2 换行、换页、断字 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.5.3 字样、字号 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
iii
1
1
3
4
5
7
7
8
8
10
11
11
11
12
13
14
14
14
15
vi
目 录
2.6 常用命令环境 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.1 列表 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.2 对齐 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.3 摘录 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.4 原文照排 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.5 交叉引用 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.6.6 脚注 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.7 长度单位 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.8 盒子 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.8.1 mbox 和 fbox . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.8.2 makebox 和 framebox . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.8.3
parbox 和 minipage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 数学
3.1 数学模式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2 基本原素 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.1 字母 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.2 指数、下标、根号 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.3 分数 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.4 运算符 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.5 分隔符 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.6 箭头 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.7 标注 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.8 省略号 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.9 空白间距 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3 矩阵和行列式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4 多行公式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4.1 长公式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4.2 公式组 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.5 定理和证明 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.6 数学字体 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
16
17
17
18
19
19
19
20
20
20
20
23
23
24
24
24
25
25
26
27
27
27
28
28
29
29
30
30
31
目 录
4 插图
4.1 图形格式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.1 EPS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.2 Driver 们的口味 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.3 图形格式转换 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2 插入图形 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.1 插入命令 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.2 缩放、旋转 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.3
figure环境 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.4 插入多幅图形 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3 图形绘制工具比较 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4 METAPOST . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.1 准备工作 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.2 基本图形对象 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.3 点和线宽 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.4 图形控制 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.5 编程功能 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5 PSTricks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5.1 准备工作 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5.2 基本图形对象 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5.3 图形控制 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.5.4 对象布局 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6 PGF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.1 准备工作 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.2 基本图形对象 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.3 图形控制 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.4 样式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.6.5 流程图 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5 表格
5.1 简单表格 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2 表格宽度 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
vii
33
33
34
34
35
36
36
37
38
39
42
42
43
44
45
46
49
51
51
52
55
57
58
58
59
60
61
62
65
65
67
viii
目 录
5.3 跨行、跨列表格 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.4 彩色表格 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.5 长表格 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6 杂项
6.1 超链接 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2 长文档 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3 参考文献 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.1 BibTeX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.2
natbib . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.4 索引 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.5 页面布局 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7 中文
7.1 字符集和编码 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.2 中文解决方案 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3 CJK的使用 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8 字体
8.1 字样 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2 字体格式 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.1 点阵字体和矢量字体 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.2 常见字体 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.3 合纵连横 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3 字体应用 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dvips . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dvipdfm(x) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.4 TrueType 字体安装配置 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.4.1 目录和文件 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.4.2
ttf2tfm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.4.3 字体定义文件 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.4.4 配置 ttf2pk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3.1 DVI
8.3.2
8.3.3
69
70
71
75
75
76
76
76
78
80
81
85
85
86
87
89
89
90
90
90
91
92
92
92
93
93
93
94
94
95